Blog #03|'25 - Over de 9 Transformatielagen: Van zelfbe

Elke groei begint met bewustwording.

In werk en leven worden we telkens opnieuw uitgedaagd om onszelf beter te leren kennen, patronen los te laten en met meer stevigheid en openheid te handelen. Die ontwikkeling verloopt niet in één rechte lijn, maar laag voor laag – zoals een ui die wordt afgepeld.

In de praktijk van leiderschap en professionele groei onderscheiden we 9 transformatielagen: fasen waarin je jezelf en je omgeving steeds dieper leert begrijpen. Deze lagen helpen je om oude overtuigingen te doorzien, emotionele intelligentie te ontwikkelen en uiteindelijk een leiderschapsstijl te belichamen die gedragen wordt door helderheid, verbinding en moed.

Groei gaat echter niet altijd geleidelijk. Onder druk, in stressvolle situaties of bij grote veranderingen kun je tijdelijk terugvallen naar eerdere lagen. Patronen waarvan je dacht dat je ze achter je had gelaten, steken opnieuw de kop op. Maar juist dán ligt de sleutel tot duurzame groei: door deze momenten te herkennen en er bewust mee om te gaan, ontwikkel je veerkracht en leer je sneller terug te keren naar je kracht.

Bij Nine Wisdoms begeleiden we dit proces met structuur en diepgang. We helpen je niet alleen om door de lagen heen te bewegen, maar ook om het geleerde blijvend te verankeren in je dagelijks handelen. Zo groei je uit tot de natuurlijke leider van morgen.

De 9 transformatielagen
1. Zelfbeeld en blindspots	Hoe zie je je zelf en waar zitten je blinde vlekken?
2. Wat doe ik echt?	Gedragsbewustzijn: Wat doe je echt, en hoe sluit dit aan bij je intenties?
3. Waarom doe ik wat ik doe?	Innerlijke houdingen en motivaties: Wat beweegt je werkelijk?
4. De impact van emotie en energie	Onderliggende affecten en spanningen. Hoe beïnvloeden je emoties en lichaamstaal de samenwerking?
5. Dieperliggende patronen en triggers zien	Hoe gaan je om met druk, kritiek en onzekerheid?
6. Verantwoordelijkheid en acceptatie	Verantwoordelijkheid en persoonlijke groei: Hoe kun je als leider eerlijk reflecteren op je impact en evolutie?
7. De verschuiving van ego naar essentie	Authentiek leiderschap en loslaten van het ego: Hoe leiden zonder de behoefte aan controle?
8. Purpose-driven leiderschap	Purpose-driven leiderschap: Hoe belichamen leiders hun essentie in de organisatie?
9. Leiderschap als dienstbaarheid aan het grotere geheel	Transformatief leiderschap: Hoe dragen leiders bij aan een groter geheel en duurzame impact?

De brug tussen transformatielagen en wetenschappelijk onderzoek

Het model van de transformatielagen laat zien hoe mensen zich ontwikkelen in hun bewustzijn en effectiviteit. Dit sluit naadloos aan bij inzichten uit toonaangevend leiderschapsonderzoek, zoals Jim Collins’ concept van Level 5 Leadership en Fred Kiel’s Return on Character.

De invloed van Fred Kiel: Karakter als fundament

Uit Return on Character blijkt dat de meest effectieve mensen als leiders vier cruciale karaktereigenschappen ontwikkelen:

✅ Integriteit (handelen in lijn met waarden)

✅ Verantwoordelijkheid (verantwoording nemen voor keuzes en impact)

✅ Empathie (invoelen en begrijpen van anderen)

✅ Vergevingsgezindheid (leren van fouten en het vermogen om anderen te laten groeien)

Deze eigenschappen vormen vaak een blinde vlek in de eerste drie transformatielagen. In deze fasen zijn professionals nog sterk bezig met - het verdedigen van - hun zelfbeeld, gedrag en motivaties en missen zij het besef hoe en wanneer deze eigenschappen hun effectiviteit beïnvloeden. Vanaf laag 2 en 3 ontstaat de bewustwording hierover en de wil om dit te veranderen. In laag 4 vormen ze de kern van authentiek leiderschap.

Jim Collins: De opkomst van Level 5 Leadership

Jim Collins beschrijft in Good to Great hoe bedrijven excelleren onder leiders die twee schijnbaar tegenstrijdige kwaliteiten combineren: persoonlijke nederigheid en onwankelbare wilskracht. Dit Level 5 Leiderschap ontstaat vanaf transformatielaag 6, wanneer een leider voorbij ego en externe validatie groeit en verantwoordelijkheid neemt voor het grotere geheel.

Level 4 Leiderschap (laag 4-5): De leider bouwt sterke teams en streeft naar successen voor de organisatie, maar heeft nog een sterke identificatie met eigen prestaties.
Level 5 Leiderschap (laag 6 en verder): De leider overstijgt de persoonlijke ambitie en stelt de missie en de organisatie boven zichzelf. Hier begint de echte transformatie naar impactgedreven leiderschap.

Waarom deze inzichten essentieel zijn in onze academy

Bij Nine Wisdoms begeleiden we professionals en leiders in de eerste vijf transformatielagen met behulp van doordachte trainingen. Dit betekent:

Zicht krijgen op patronen en blinde vlekken (laag 1-3)
Emotionele en relationele intelligentie ontwikkelen (laag 4-5)
Het fundament leggen voor authentiek en duurzaam leiderschap (laag 6)

De hogere lagen (7-9) zijn geen einddoelen, maar ontstaan als een natuurlijk gevolg van de groei die iemand doormaakt. De begeleiding die we hiervoor bieden is op maat gemaakte executive coaching en verdere verdieping op het enneagram door internationale en gerespecteerde Enneagram-collega’s, zoals Russ Hudson, Beatrice Chestnut, Tom Condon en Susan Olesek van het Enneagram Prison Project.

Door deze combinatie van training en coaching zorgen we ervoor dat leiders niet alleen groeien in effectiviteit, maar ook in persoonlijke integriteit en strategisch inzicht, waardoor zij beter in staat zijn hun organisatie en teams duurzaam te ontwikkelen.

Voorbeeldontwikkeling: Van Professional naar Leider in 9 Transformatielagen

Zelfbeeld en blindspots
Een accountmanager met een sterk zelfbeeld als ‘overtuigende dealmaker’ merkt dat hij zijn successen vooral toeschrijft aan zijn charismatische persoonlijkheid. Hij denkt dat klanten hem waarderen om zijn vlotte babbel, totdat sommige klanten afhaken zonder duidelijke reden. De eerste transformatielaag begint met de confrontatie dat zijn zelfbeeld niet altijd klopt met de realiteit. Hier start het proces van groei: erkennen dat er meer speelt dan wat hij denkt over zichzelf.
Wat doe ik echt?
Een projectleider die zichzelf ziet als een ‘duidelijke communicator’ begint op te merken dat teamleden regelmatig vragen stellen over zaken die hij al besproken had. Hij dacht altijd dat hij helder was, maar begint nu in te zien dat zijn manier van communiceren niet altijd even gestructureerd of toegankelijk is. Dit inzicht vraagt om meer zelfobservatie: hoe gedraagt hij zich werkelijk, en in hoeverre is dat consistent met wat hij denkt over zichzelf?
Waarom doe ik wat ik doe?
Een teammanager die altijd de harmonie wil bewaren, merkt dat hij conflicten uit de weg gaat en onbewust beslissingen neemt om goedkeuring te krijgen. Op dit niveau ontstaat het bewustzijn dat gedrag gestuurd wordt door diepere drijfveren. Door deze laag te doorgronden, ontwikkelt hij de moed om met moeilijke situaties om te gaan zonder de automatische reflex om te pleasen.
De impact van emotie en energie
Een afdelingshoofd merkt dat hij na lange dagen vergaderen uitgeput thuiskomt. Hier begint de reis naar zelfregulatie: hoe beïnvloeden emoties, stress en lichaamssensaties zijn effectiviteit? In deze laag groeit het vermogen om emoties en spanning niet weg te drukken, maar te gebruiken als signaalbronnen voor beter leiderschap.
Dieperliggende patronen begrijpen
Een divisiedirecteur ontdekt dat hij defensief reageert op kritiek. Wanneer hij dieper kijkt, ziet hij dat onder die reactie angst zit. Dit is een kantelpunt in transformatie. Hier begint hij in te zien dat leiderschap niet gaat over perfectie, maar over het erkennen en reguleren van de diepere emoties die gedrag aansturen.
Verantwoordelijkheid en acceptatie
Een operationeel directeur ziet hoe strategische keuzes geleid hebben tot burn-outs of talentverlies. In plaats van zichzelf te verdedigen, voelt hij het gewicht van verantwoordelijkheid. Dit is de laag waar de professional transformeert naar een leider.
De verschuiving van ego naar essentie
Een CEO die jarenlang zijn identiteit heeft ontleend aan prestaties en succes, begint te voelen dat titels en status hem geen vervulling meer geven. Hij ervaart een existentiële twijfel: wie ben ik, los van mijn rol? Dit is het stadium waarin leiders ontdekken dat hun kracht niet ligt in controle, maar in loslaten. Authentiek leiderschap betekent vertrouwen op iets groters dan het eigen ego – of dat nu visie, missie of collectieve intelligentie is.
Purpose-driven leiderschap
Een bestuursvoorzitter wordt niet langer gedreven door de externe verwachtingen, maar door een diepgeworteld innerlijk besef van wat echt telt. Hij maakt keuzes die niet langer alleen gaan over winst of macht, maar over duurzame impact, mensen en waarden. Hier manifesteert leiderschap zich als een roeping in plaats van een functie.
Meesterschap: Leiderschap als dienstbaarheid aan het grotere geheel
Op het hoogste niveau van bewustzijn bevindt zich de leider die niet meer als individu opereert, maar als katalysator voor iets groters dan hijzelf. Dit zijn de mensen die bewegingen in gang zetten, systemen veranderen en nalatenschappen achterlaten. Ze overstijgen persoonlijke ambities en worden een instrument van collectieve transformatie.

Hoe de transformatielagen invloed hebben op team- en organisatie-ontwikkeling

Door de negen transformatielagen te doorlopen, ontwikkel je niet alleen jezelf, maar ook de dynamiek in je team en de cultuur van je organisatie. Hoe verder je vordert in dit proces, hoe meer je leert vanuit openheid en bewustzijn te handelen. Dit vertaalt zich naar een leiderschapsstijl waarin je ruimte maakt voor wederzijds begrip en initiatief, en waarin je met meer vertrouwen verantwoordelijkheid neemt.

Daar waar mensen en teams gezamenlijk groeien, ontstaat een sfeer van onderling respect en duidelijke communicatie. In zo’n klimaat worden verschillen gezien als een bron van innovatie, en niet als aanleiding voor conflict. Wanneer je als leider en team bewust kunt schakelen tussen de verschillende transformatielagen—en kunt herkennen wanneer je (tijdelijk) terugvalt—vergroot je de veerkracht en wendbaarheid van de organisatie. Het resultaat is een samenwerkingscultuur waarin mensen elkaar steunen, kennis delen en snel leren van nieuwe ervaringen.

Deze collectieve groei op teamniveau is de motor achter duurzame organisatieontwikkeling. Een organisatie die zich kenmerkt door mensen die actief werken aan hun transformatie, bouwt aan een fundament van vertrouwen, stabiliteit en daadkracht. Dat fundament maakt het mogelijk om uitdagingen met een frisse blik aan te gaan, gericht te blijven op gezamenlijke doelen en te blijven innoveren in een continu veranderende omgeving.